De winterkoning is een van de kleinst voorkomende vogelsoorten in Nederland. Het is een bruin vogeltje met een opvallende opstaande staart. De zang is zeer explosief en is daarom een duidelijk kenmerk van deze koning winter. Je hoort de vogel eerder dan dat je hem ziet.

Kenmerken en specificaties Winterkoning

  • Opstaande staart
  • Klein
  • Vliegt met snelle vleugelslagen, vaak van struik naar struik.
  • Bruin met lichte wenkbrauwstrepen
  • Kleine spitse snavel
  • Kleine fijne pootjes
  • Wettenschappelijke naam: Nannus troglodytes
  • Lengte: 9,5 tot 10 cm. Spanwijdte: ongeveer 17 cm.
  • Voedsel: kleine insecten, rupsen, spinnetjes, larven en zaden
  • Geluid: zang geluid, combinaties van trillers en heldere klanken.

Geluid

Bron

Broeden en leefgebied

  • Broedperiode: broedt vanaf half april tot en met juli.
  • Broedt plekken: nest is bolvormig met veel mos. De zijkant van het nest heeft een opening.
  • Eieren: heeft meestal 2 legsels per jaar, met meestal 5 tot 7 eieren per legsel.
  • Broedduur: het duurt ongeveer 13 tot 15 dagen voordat de eieren uit komen.
  • Uitgevlogen: de jongen vliegen na 15 tot 19 dagen uit. Na het uitvliegen worden ze nog ongeveer 18 dagen doorgevoerd.
  • Leefgebied: de winterkoning is overal in Nederland te vinden als broedvogel. De soort is vooral te vinden in bosrijke omgeving, hoge zandgronden, boomrijke woonwijken, moerassen en duinen. De soort is meestal laag op de grond te vinden. Scharrelend van struik naar struik.
  • Trefkans: de kans om deze vogel in Nederland te zien is het hele jaar door groot.

Vogeltrek en populatie

  • Vogeltrek: Nederlandse vogels zijn standvogels. Ze blijven dus het hele jaar door in ons land. Soms komen er tijdens trektijd ook vogels uit Scandinavië en het Oostzeegebied onze kant op.
  • Broedparen: 410 000 tot 630 000
  • Overwinteraars: 1 000 000 tot 2 000 000
  • Doortrekkers: hele jaar aanwezig
  • Deze informatie is afkomstig van sovon vogelonderzoek Nederland.
winterkoning verspreiding
Bron: IUCN REDLIST

Deze soort is vergelijkbaar met:

Weetjes over de winterkoning

  • Het mannetje bouwt 8 tot 10 bolvormige nesten. Het vrouwtje kiest uiteindelijk het nest wat ze het meest geschikt vind. Ze bekleed het nest dan met mos, veren, haren en plukjes wol.
  • De soort heeft een opvallende explosieve zang. De zang lijkt op die van de roodborst en de heggenmus, maar is te onderscheiden. De winterkoning zingt namelijk altijd een strofe van 5 seconden lang. Duurt de strofe korter dan is het een roodborst of winterkoning.
  • Ze broeden op de gekste plekken. Bijvoorbeeld: in de jaszak van een vogelverschrikker, in een oude hoed en er is zelfs een keer een broedsel aangetroffen tussen de vlijmscherpe tanden van een reuzensnoek die ergens in een schuurtje hing.
  • Als je veel winterkoninkjes bij elkaar ziet, voorspellen zei hiermee een strenge winter. Het recordaantal vogel dat een keer op een slaapplek is aangetroffen staat op 61.